Κήπος με φόντο το κύμα

David Eustace, "Garden by the sea"

Υπάρχουν είδη φυτών που αντέχουν σε παραθαλάσσιες περιοχές και μπορούν να διακοσμήσουν το χώρο μας, αλλά και να καλύψουν τις ανάγκες μας για σκιά, χρώμα και μυρωδιά. Οι δύσκολες συνθήκες που έχουν να αντιμετωπίσουν αφορούν την ποιότητα του χώματος και του νερού ποτίσματος. Παράλληλα, πρέπει να αντέξουν στους δυνατούς θαλασσινούς ανέμους και στα σταγονίδια της θάλασσας που μεταφέρουν.

Τα τρία βασικά προβλήματα
Το χώμα κοντά στη θάλασσα ­συνήθως περιέχει μεγάλο ποσοστό άμμου, η οποία δημιουργεί προβλήματα στα φυτά. Η κακή σύσταση και δομή του εδάφους δεν προσφέρει την επιθυμητή υγρασία, τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, ούτε και την κα­τάλληλη στήριξη. Θα πρέπει να ενι­σχύσουμε το χώμα με βελτιωτικά εδάφους, ενώ θα πρέπει να προσφέρουμε επιπλέον στήριξη στα φυτά - ιδιαίτερα στα δέντρα και τους ψηλούς θάμνους. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι να βεβαιωθούμε ότι το χώμα δεν περιέχει μεγάλη ποσότητα αλάτων, γιατί διαφορετικά μπορεί να χρειαστεί ακόμη και να το αλλάξουμε.
Αλατα συνήθως περιέχονται και στο νερό με το οποίο ποτίζουμε (αν δεν προέρχεται από το δημοτικό δίκτυο). Η μεγάλη περιεκτικότητα σε άλατα νατρίου και χλωρίου προκαλεί προβλήματα στο ριζικό σύστημα των φυτών, υποβαθμίζοντας την εμφάνισή τους, ενώ μπορεί να προκαλέσει ακόμη και την ξήρανσή τους.
Επιπλέον, τα σταγονίδια που πέφτουν πάνω στα φύλλα, όταν καταβρέχουμε τα φυτά, αφήνουν λευκούς λεκέδες και μπορεί να προκαλέσουν εγκαύματα στα φύλλα. Eτσι, θα πρέπει -πριν αποφασίσουμε ποια είδη θα χρησι­μοποιήσουμε- να κάνουμε ανάλυση ­νερού, για να καταλήξουμε στα πιο κατάλληλα φυτά για τις συγκεκριμένες συνθήκες.
Ο θαλασσινός αέρας προκαλεί, επίσης, προβλήματα στα φυτά και πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα. Τα σταγονίδια άλμης που μεταφέρει δημιουργούν εγκαύματα στα φύλλα, ακόμη και ξήρανση, ενώ όταν φυσούν πολλά μποφόρ ο άνεμος σπάζει κλαδιά, καταστρέφει τα φύλλα, αφυδατώνει το φυτό και βέβαια προκαλεί προβλήματα σταθερότητας.

Πώς θα τα ξεπεράσουμε
Ο σωστός σχεδιασμός και οι κατάλληλες επιλογές θα μας βοηθήσουν να δημιουργήσουμε έναν κήπο ανθεκτικό στις δύσκολες συνθήκες. Οι αναλύσεις του νερού και του χώματος είναι απαραίτητες, προκειμένου να μάθουμε την ποιότητα που διαθέτουμε. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, καλό θα είναι να ρωτήσουμε τους ­γείτονες και τους κατοίκους της περιοχής για τυχόν προβλήματα που αντιμετωπίζουν στους κήπους ή τις καλλιέργειές τους.
Παράλληλα, θα πρέπει να παρατηρήσουμε ποια είδη φυτών υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή, ποια έχουν χρησιμοποιηθεί σε γειτονικούς κήπους και, βέβαια, την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, ώστε να δημιουργήσουμε μια λίστα με τα είδη εκείνα που ανταποκρίνονται καλά στις συνθήκες της περιοχής. Επιπλέον, κατά το σχεδιασμό του χώρου, θα πρέπει να προβλέψουμε τη δημιουργία ανεμοφρακτών με ανθεκτικά φυτά, ώστε να προστατεύσουμε τα υπόλοιπα, να επιλέξουμε τα είδη και τις κατάλληλες θέσεις για καθένα από αυτά.

Ποια φυτά να διαλέξουμε
Η λίστα των φυτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περιοχές κοντά στη θάλασσα είναι αρκετά πλούσια και θα καλύψει τις περισσότερες ανάγκες και επιθυμίες. Κάποια είδη είναι πιο συνηθισμένα και τα συναντάμε στις περισσότερες παραθαλάσσιες περιοχές. Τα κυριότερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι πρόκειται για φυτά ιδιαί­τερα σκληρά και ανθεκτικά, τόσο στην κακή ποιότητα του νερού όσο και του χώματος. Είναι τα είδη που δεν χρειάζονται πολύ πότισμα και ιδιαίτερες καλλιεργητικές φροντίδες και είναι ανθεκτικά στους δυνατούς ανέμους. Είναι φυτά κατάλληλα για να χρησιμοποιηθούν και σε κήπους εξοχικών σπιτιών, όπου η φροντίδα τους είναι περιορισμένη.

Αλμυρίκι: Χαρακτηριστικό δέντρο ή μεγάλος θάμνος των παραθαλάσσιων περιοχών, που το συναντάμε ακόμη και σε παραλίες. Το αλμυρίκι είναι πολύ ανθεκτικό στην ξηρασία, αλλά και στο αλμυρό νερό. Καθώς είναι δέντρο χαμηλής ανάπτυξης και δέχεται αυστηρά κλαδέματα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργήσει φράκτες. Παράλληλα, μπορεί να διακοσμήσει τον κήπο μας με την όμορφη ανθοφορία του από λουλούδια ροζ ή λευκά.

Κουκουναριά: Ανήκει στην οικογένεια των πεύκων και είναι, επίσης, χαρακτηριστικό είδος των παραθαλάσσιων περιοχών. Το πυκνό φύλλωμα και το σχήμα της προσφέρουν σκιά και φιλοξενία τις ζεστές ώρες. Στον κήπο χρησιμοποιείται συνήθως μόνη της ή δίπλα σε άλλα δέντρα.

Φοίνικας: Η οικογένεια των φοινικοειδών ευδοκιμεί σε παραθαλάσσιες περιοχές. Είναι φυτά ιδιαίτερα ανθεκτικά στο δυνατό άνεμο, στα στα­γονίδια της θάλασσας, αλλά και στην ξηρασία. Σε αυτή την κατηγορία, υπά­γονται δέντρα ή θάμνοι με ιδιαίτερο χαρακτήρα και διακοσμητική αξία για τον κήπο.

Χαρουπιά ή ξυλοκερατιά: Αειθαλές δέντρο που είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό και προσαρμοστικό. Συναντάται στις περισσότερες παρα­θα­λάσσιες περιοχές. Είναι φυτό σημαντικό για τον κήπο, καθώς δημιουργεί πλούσια σκιά με το πυκνό, σκούρο, πράσινο φύλλωμα σε σφαιρικό σχήμα που διαθέτει. Αναπτύσσεται, όμως, αρκετά αργά.

Αγιόκλημα: Αναρριχώμενος αειθαλής θάμνος με λεπτό άρωμα και πλούσια ανθοφορία. Το αγιόκλημα το βρίσκουμε στις περισσότερες παραθαλάσσιες περιοχές. Χρησιμοποιείται για τη δημιουργία φρακτών, αλλά και για σκιά σε πέργολες. Είναι φυτό ιδιαίτερα ανθεκτικό.

Λαντάνα: Είναι θάμνος με πλούσια, καλοκαιρινή, δίχρωμη συνήθως ανθοφορία. Έχει σχήμα σφαιρικό και συμπαγές και διακοσμεί όμορφα τον κήπο, είτε σε ομάδες είτε συνδυασμένο με άλλα φυτά. Υπάρχουν και νάνες ποικιλίες με κίτρινα ή άσπρα λουλούδια.

Μυόπορο: Αειθαλής θάμνος με ιδιαίτερη ανθεκτικότητα σε παραθαλάσσιες τοποθεσίες. Φυτεύεται σε ημισκιερές ή ηλιόλουστες θέσεις. Είναι θάμνος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία φράκτη ή μεμονωμένα μέσα στον κήπο. Είναι ιδιαίτερα διακοσμητικός λόγω του πλούσιου πράσινου φυλλώματος, του σχήματος, αλλά και της καλοκαιρινής του ανθοφορίας.

Πλουμπάγκο: Αειθαλής θάμνος που δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις και μεγαλώνει γρήγορα. Τα λουλούδια του έχουν ένα χαρακτηριστικό γαλάζιο χρώμα και διατηρούνται όλο το καλοκαίρι. Διακοσμεί όμορφα τον κήπο, είτε μόνο του είτε ανάμεσα σε άλλα φυτά.

Μπούζι: Φυτό εδαφοκάλυψης με χαρακτηριστικά μακρόστενα σαρ­κώδη φύλλα και έντονη μοβ ή ροζ ανθοφορία. Το μπούζι είναι ιδιαίτερα σκληρό και ανθεκτικό φυτό χωρίς πολλές απαιτήσεις, που χρησιμοποιείται ευρέως σε παραθαλάσσιους κήπους. Μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε ως εδαφοκάλυψη σε σημεία του κήπου, σε βραχόκηπους, αλλά και σε ζαρντινιέρες.

Στον κήπο κοντά στη θάλασσα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και άλλα γνωστά μας φυτά που είναι ανθεκτικά στις συνθήκες που επικρατούν, όπως: ελιά, μουριά, ροδιά, αγγελική, αθάνατο, δεντρολίβανο, λεβάντα, λεβαντίνη, δάφνη Απόλλωνος, ευώνυμο, λυγαριά, πικροδάφνη, πυράκανθο, μπουκαμβίλια, γιασεμί, γυνέριο, σπάρτο, σχίνο, μαργαρίτα και ιβίσκο.

ΠΗΓΗ: Vita